Nieuw computer beeldscherm, PC scherm, ofwel een monitor kopen, en ben je aan het oriënteren? In deze koopgids vind je een duidelijk overzicht van alle belangrijke eigenschappen waar je op kunt letten bij het kopen van een monitor.
Hier lees je eerst meer over de belangrijkste specificaties van monitors, en daarna ook over de prestaties van monitors in de praktijk. Op het laatst meer informatie over andere eigenschappen, zoals verschillende monitor merken en wat je kunt verwachten voor een bepaald budget.
Tip: snel een goede monitor kiezen? Bekijk onze selectie aan beste gaming monitors en beste monitors voor fotobewerking. Hierbij hebben we gelet op alle hieronder genoemde belangrijke eigenschappen die belangrijk zijn bij deze gebruikstoepassingen.
Inhoud
- 1 Monitor kopen, waar let je op? De eigenschappen!
- 1.1 Monitor schermafmeting en beeldverhouding
- 1.2 Resolutie: 1080p (Full HD), 1440p (QHD), of 2160p (4K)?
- 1.3 Soort scherm: LCD-LED vs OLED
- 1.4 Type LCD-LED paneel (TN/VA/IPS)
- 1.5 Refresh rate/ beeldfrequentie
- 1.6 HDR ondersteuning
- 1.7 G-sync / FreeSync
- 1.8 Platte monitor of curved monitor?
- 1.9 Verstelbaarheid
- 1.10 Dikte van de schermranden
- 1.11 Ingebouwde speakers
- 1.12 Aansluitingen monitor
- 1.13 OSD / menu, instellingen
- 2 Monitor (PC scherm) prestaties in de praktijk: beeldkwaliteit
- 3 Monitor merken
- 4 Prijs/budget
- 5 Reviews, tests, en ervaringen
- 6 Conclusie: welke monitor kopen?
- 7 Vragen of opmerkingen?
Monitor kopen, waar let je op? De eigenschappen!
Je kunt bij het kopen van een monitor op veel verschillende eigenschappen letten. Hieronder informatie en uitleg van deze eigenschappen ofwel specificaties, met de belangrijkste eigenschappen eerst.
Monitor schermafmeting en beeldverhouding
Wil je weten hoeveel ruimte een scherm inneemt op je bureau, en of het scherm wel groot genoeg is voor je doeleinden? Dan is de schermafmeting een eerste belangrijke eigenschap om over na te denken is de schermafmeting. Net als bij TV’s, wordt deze schermafmeting bijna altijd uitgedrukt in inches beelddiagonaal.
Als je wil weten of je de juiste maat kiest, zegt dat getal je waarschijnlijk weinig. Dit is de definitie van deze schermmaat:
- De beelddiagonaal is de afmeting van de linker onderhoek tot de rechter bovenhoek.
- Eén inch staat gelijk aan precies 2,54 cm.
Naast deze twee afmetingen zijn er ook nog verschillende beeldverhoudingen die voorkomen bij beeldschermen. De beeldverhouding bestaat uit twee getallen. Hierbij is het eerste getal de breedte, en het tweede getal de hoogte. Hieraan kun je dus snel zien wat de verhouding tussen de breedte en de hoogte van het scherm is.
Hieronder meer informatie over de vier meest voorkomende beeldverhoudingen.
16:9 – Meest voorkomende optie, beste optie voor entertainment
De 16:9 beeldverhouding is ruimschoots de populairste beeldverhouding. De meeste video’s hebben namelijk ook een 16:9 verhouding. Op een 16:9 scherm kun je deze dus kijken zonder zwarte balken. Ook de meeste videogames zijn geoptimaliseerd voor deze afmeting.
Bij een 16:9 scherm zijn er vier veelvoorkomende schermafmetingen:
- 22 inch: kleinste veelvoorkomende afmeting
- 24 inch: middelmaat, meestvoorkomende afmeting
- 27 inch: groot, komt bijna even vaak voor als 24 inch
- 32 inch (31.5): extra groot, grootste gangbare 16:9 beeldscherm
Wil je weten wat de inches beelddiagonaal betekenen bij de 16:9 beeldverhouding? Je kunt hier de bijbehorende breedte en hoogte in cm van het scherm vinden.
16:10 – Goed alternatief voor kantoor, productiviteit
De 16:10 beeldverhouding is daarna de populairste beeldverhouding. Hiermee is je scherm hoger, waardoor je meer verticale werkruimte hebt. Dat kan bijvoorbeeld handig zijn bij het fotobewerking, maar ook om meer rijen zichtbaar te hebben in Excel, en om minder te hoeven scrollen bij het webbrowsen.
21:9 – Ultrawide monitors, goed alternatief voor twee losse beeldschermen
Beeldschermen met de 21:9 beeldverhouding zijn bedoeld als vervanging voor een opstelling met twee beeldschermen, en meestal bedoeld voor productiviteit. Het voordeel hiervan is dat je met zo’n groot scherm één groot werkvlak hebt. Dit in tegenstelling tot twee schermen, waarbij de randen van de twee schermen het beeld onderbreken. Deze monitors hebben vaak ook een erg grote beelddiagonaal. Veel Ultrawide schermen hebben daarnaast een lichte kromming.
32:9 – Super Ultrawide monitors, wijdste/breedste beeldschermen
Ook zijn er een aantal beeldschermen met de 32:9 beeldverhouding. Daarmee staat de beeldverhouding werkelijk gelijk aan twee volledige 16:9 beeldschermen.
Resolutie: 1080p (Full HD), 1440p (QHD), of 2160p (4K)?
De resolutie is de hoeveelheid pixels die het beeldscherm heeft om een beeld te weergeven. Hoe hoger de resolutie, hoe meer detail het beeld heeft. En hoe meer pixels per oppervlakte, hoe scherper het beeld. De resolutie wordt uitgedrukt in de hoeveelheid pixels in de breedte, maal de hoeveelheid pixels in de hoogte.
Hieronder de drie meest voorkomende resoluties beeldschermen, alle drie bij de 16:9 beeldverhouding:
- Full HD, 1920×1080, ofwel 1080p – standaard, basisresolutie bij kleine en goedkope schermen
- Quad HD (QHD), 2560×1440 – scherper beeld, of bij grotere schermen
- 4K UHD: 3840×2160 – zeer scherp beeld, of bij de grootste schermen
Meer informatie over schermresoluties, ook bij andere beeldverhoudingen, vind je in het volledige artikel over schermresoluties.
Veel software schaalt automatisch mee naar de beeldverhouding die je gebruikt, en is daarom bij een hogere resolutie meteen scherper. Bij het kijken van videomateriaal, zul je er ook voor moeten zorgen dat het bronmateriaal in een hogere resolutie wordt aangeleverd. Anders heeft de hogere resolutie van je beeldscherm hierbij geen voordeel.
Bij het afspelen van video op je monitor zul je ook moeten zorgen voor bronmateriaal met een hogere resolutie om werkelijk te zorgen voor scherper beeld.
Veel video streaming diensten, zoals Netflix, Amazon Prime video, en Disney Plus, bieden veel beeldmateriaal aan in 4K resolutie.
Bij gaming kun je vaak zelf de gewenste resolutie instellen. Gamen op een hoge resolutie zorgt voor scherp beeld, maar kost meer rekenkracht.
Daarom heb je hiervoor een krachtige desktop PC (game PC) of een laptop nodig, met een goede videokaart. De videokaart is nodig om dynamisch uit te rekenen wat alle pixels moeten weergeven. Hoe beter de videokaart, hoe meer frames/beeldjes het scherm per seconde kan laten zien per seconde (framerate).
Gerelateerd:
Soort scherm: LCD-LED vs OLED
Bijna alle monitors zijn LCD-LED‘s. LCD staat voor Liquid Crystal Display, ofwel ‘vloeibaarkristalscherm’. Met een elektrische lading kan de houding van de vloeibare kristallen in een pixel worden aangepast. Zo kunnen de vloeibare kristallen gebruikt worden om selectief wél of geen licht door de groene, blauwe en rode subpixels te laten schijnen. LED staat voor Light-Emitting Diode, een type lampen. In deze schermen schijnen LED’s van achteren licht door de vloeibare kristallen en het kleurenfilters heen (backlight).
In tegenstelling tot bij TV’s, wordt er bij monitors nog nauwelijks gebruik gemaakt van local dimming. Local dimming is een techniek waarbij LED’s achter zwarte stukken beeld uit gaan. Zo wordt het zwart op deze plaatsen dieper, en daardoor het contrast beter.
Er zijn drie subtypen LCD-LED schermen: TN, VA en IPS. Verderop meer over de verschillen tussen deze subtypen.
Ook zijn er al een paar monitors beschikbaar met een OLED scherm. OLED staat voor Organic Light-Emitting Diode. Hierbij geeft elke subpixel zelf licht, en is er dus geen backlight nodig. Zwart is op een OLED scherm dus ook echt zwart, omdat de OLED’s in een zwarte pixel volledig uit staan. Daardoor hebben deze schermen een perfect contrast. Het perfecte contrast is het grootste voordeel van OLED.
Wel is er een nadeel: er is bij deze schermen een kans is op beeldretentie (‘inbranden’). De kans op inbranden is het grootste als de pixels in het scherm erg lang, en met een hoge felheid, dezelfde kleur weergeven. Daarom is OLED minder populair bij monitors dan bij televisies. Veel software en games bevatten statische elementen. Ook binnen je besturingssysteem zal het scherm bijvoorbeeld het grootste gedeelte van de tijd de taakbalk (task bar) laten zien.
Kijk je een TV-serie of film, dan is de weergave van je scherm constant verschillend. Vanwege de lagere kans op inbranden zijn OLED schermen beter geschikt voor televisies. Wel is de kans op inbranden bij nieuwe OLED schermen lager dan die van oude schermen.
De maximale felheid van OLED schermen lager dan die van LCD-LED schermen, maar in de praktijk zijn deze schermen gemakkelijk fel genoeg voor doorsnee gebruik.
Gerelateerd:
Type LCD-LED paneel (TN/VA/IPS)
De drie verschillende subtypen LCD-LED’s kunnen invloed hebben op de beeldkwaliteit. Voornamelijk op de contrastverhouding en de kijkhoeken van het scherm. Hieronder de drie verschillende subtypen:
- TN – Twisted Nematic
- VA – Vertical Alignment
- IPS – In-Plane Switching
Al deze LCD schermen gebruiken en andere techniek voor het wel of niet doorlaten van het licht door de LCD kleurenfilters. Een korte, duidelijke uitleg van deze drie typen zie je in deze video, of lees je hieronder.
TN beeldscherm (Twisted Nematic) – beste type voor gaming
TN displays zijn vaak het goedkoopste en meest gebruikte type. Als er bij een product geen aanduiding van het paneeltype staat, dan wordt er waarschijnlijk dit type gebruikt. Vergeleken met de andere paneeltypen heeft TN een aantal nadelen. Zo is de kleurechtheid van dit paneeltype niet geweldig, en zijn de kijkhoeken kleiner.
Wel is dit paneeltype snel, en kan dit paneeltype dus veel beelden per seconde laten zien. Daarom gebruiken gaming monitors vaak dit paneeltype. Bij een gaming monitor is een lage responstijd en een hoge refresh rate (120 Hz of 144 Hz) belangrijk voor je gaming prestaties. Bij gaming is kleurnauwkeurigheid minder belangrijk.
VA beeldscherm (Vertical Alignment)
Een iets duurdere paneeltechnologie is VA. Dit type heeft een betere kleurechtheid en kijkhoek dan TN schermen. Van de drie typen, heeft VA de hoogste contrast ratio. Wel heeft dit type scherm vaak hogere responstijd dan TN panelen. Daarom is dit type niet optimaal voor gaming, maar wel beter als het gaat om het kijken van films.
IPS beeldscherm (In-Plane Switching) – beste type voor grafisch werk
Dit is gemiddeld het duurste paneeltype. IPS schermen hebben de grootste kijkhoek van de drie opties, en vaak ook de beste kleurechtheid. Daarom is dit een populaire optie voor professioneel gebruik met Photoshop, videobewerkingssoftware, en ander designwerk. Zie ook: ‘De beste monitors voor fotobewerking‘.
Gemiddeld gezien hebben deze panelen de langzaamste responstijd van de drie typen. Door de langzame responstijd krijg je ook meer last van ‘motion blur’ of ‘ghosting’ dan bij de andere twee typen schermen.
Door recente ontwikkelingen is het tegenwoordig toch mogelijk om ook IPS schermen met een goede responstijd en refresh rate te maken. Daarom zijn er ondertussen ook goede IPS gaming monitors.
Refresh rate/ beeldfrequentie
De refresh rate, ofwel verversingssnelheid, geeft aan hoe vaak de frames (beeldjes) die je beeldscherm weergeeft maximaal ververst kunnen worden per seconde. Beeld met een hogere refresh rate worden bewegingen op het scherm vloeiend weergegeven. De refresh rate wordt uitgedrukt in Hz.
De hoogte van de refresh rate is voornamelijk belangrijk bij gaming. Bij vloeiende bewegingen kun je beter reageren op bewegingen in de game dan bij een beeld dat schokt. Speel je voornamelijk shooters, of andere games waarbij een vloeiend beeld gunstig is, kies dan voor een monitor met een zo hoog mogelijke refresh rate.
De werkelijke hoeveelheid frames die je scherm laat zien is wel afhankelijk van je computer. Je computer, voornamelijk de videokaart, moet snel genoeg zijn om genoeg beelden per seconde te genereren. Zo kun je bijvoorbeeld wel een scherm hebben dat maximaal 144 beelden per seconden kan laten zien, maar is het mogelijk dat je PC vanwege een trage processor en videokaart in de praktijk maar 30 frames FPS (frames per seconde) hebt. Zorg dus ook voor een goede gaming PC.
Meer informatie? Lees ook het volledige artikel over de refresh rate, of bekijk deze video.
Gerelateerd:
- Beste 144 Hz beeldschermen met 1440p resolutie
- Beste 144 Hz beeldschermen met 4K resolutie
- Goedkope 144 Hz monitor
HDR ondersteuning
De ‘Dynamic range’ is het kleurbereik van het zichtbare licht, tussen lichte en donkere kleuren, dat een beeldscherm kan weergeven. HDR staat voor High Dynamic Range, en heeft een groter kleurbereik dan SDR, ofwel Standard Dynamic Range.
Films, TV series, games, en ander beeldmateriaal met HDR, bevatten de benodigde informatie voor het weergeven van dit grote kleurbereik. Er zijn hiervoor meerdere standaarden. De meest gebruikte standaard is HDR10, maar er zijn meer standaarden, waaronder HDR10+, HLG, en Dolby Vision.
Een HDR beeldscherm kan dus HDR beeldmateriaal van één of meer van deze HDR standaarden afspelen. Terwijl bijna alle nieuwe TV’s ondertussen HDR ondersteunen, is HDR bij een monitor op dit moment nog minder gebruikelijk.
Wil je films kijken op je beeldscherm? Of games spelen met HDR? Dan is dit een belangrijke eigenschap om op te letten.
G-sync / FreeSync
G-sync en FreeSync zijn technologieën om screen tearing tegen te gaan bij gaming. In deze schermen zit een chip, die de refresh rate van het scherm aanpast naar de hoeveelheid beelden (FPS) die je die je computer kan genereren. Zo is de refresh rate van het scherm gelijk aan de ouput aan frames per seconde. Door dit synchroon te laten lopen voorkom je dat het scherm probeert om twee beelden tegelijk te laten zien in één beeldweergave.
G-sync is de technologie die werkt met videokaarten van Nvidia, en FreeSync de technologie die samenwerkt met videokaarten van AMD.
Wil je de beste beeldkwaliteit, zorg er dan voor dat je kiest voor een scherm met G-sync als je een videokaart van Nvidia gebruikt, en voor een scherm met FreeSync als je een videokaart van AMD gebruikt. Sommige gaming monitors hebben ook beide technologieën in de schermen ingebouwd.
Platte monitor of curved monitor?
Ook de vorm van het scherm kan verschillen. De meeste schermen zijn plat, maar voornamelijk grote en ultrawide schermen kunnen gekromd zijn. Een gekromd scherm kan namelijk voor meer immersie en een beter gevoel van diepte zorgen. Daardoor kan de kijkervaring verbeteren.
Daarnaast tonen verschillende onderzoek (bijvoorbeeld deze) aan kan een gekromd scherm vermoeidheid van de ogen voorkomen. Als je op je juiste afstand zit van een gekromd scherm, liggen alle punten op het scherm even ver van je ogen. Daardoor hoeven je ogen bij het werken niet steeds (of minder heftig) scherp te stellen op een andere afstand. Daarom zijn curved monitors gunstig bij langdurig kantoorwerk.
Wel hebben gekromde schermen een aantal nadelen. Zo reflecteren ze meer licht. Zorg dus dat er geen te reflecteren licht op het scherm kan vallen. Ook nemen ze door de kromming meer ruimte in op je bureau.
Een laatste nadeel is dat je voor de gunstige eigenschappen wel op de juiste plek moet zitten. In tegenstelling tot bij een TV, waar je vaker met meerdere gebruikers tegelijk naar kunt kijken, is dit een minder groot probleem.
Bij curved monitors staat de hoeveelheid kromming van het scherm vaak uitgedrukt. Bijvoorbeeld: 1800R. Dit getal is de radius, ofwel straal, in millimeters. Een 1800R monitor heeft dus een curve die gelijk is aan die van een cirkel van 1.8 meter. Hoe hoger deze waarde, hoe flauwer de kromming van het scherm. een 3000R scherm is dus minder sterk gekromd.
Verstelbaarheid
Verder zijn er nog een aantal fysieke eigenschappen waar je op kunt letten. Bijvoorbeeld de algehele bouwkwaliteit. Daarvoor kun je het beste uitgaan van reviews.
In de praktijk is ook de verstelbaarheid van een scherm belangrijk. Er zijn vier mogelijke manieren om een monitor te verstellen:
- In hoogte verstelbaar: handig om het scherm in hoogte af te stellen op je optimale werkhoogte. Deze instelling zul je waarschijnlijk éénmalig aanpassen als je de enige gebruiker bent. Heeft één monitor meerdere gebruikers? Bijvoorbeeld een monitor voor een flexplek? Dan is het belangrijk dat deze gemakkelijk in hoogte verstelbaar is.
- Kantelbaar: het naar boven of naar beneden richten van het scherm. Handig als je bijvoorbeeld even onderuit wil zitten, en toch een goede kijkhoek op het scherm wil hebben.
- Draaibaar scherm (pivot): het veranderen van de oriëntatie van het scherm, van landschapsmodus (horizontaal langer, de standaard houding) naar portretmodus (verticaal langer). Bij sommige werkzaamheden kan een verticale stand gunstig zijn. Bijvoorbeeld op volledige pagina/bladzijde in één keer, en zo groot mogelijk te kunnen weergeven. Of om meer rijen data in Excel, of meer regels programmacode zichtbaar te maken. Met deze vorm van verstelbaarheid kun je het scherm ook weer gemakkelijk terugdraaien, voor gebruikstoepassingen waarbij een scherm in de landschapsmodus optimaal is, bijvoorbeeld het kijken van een video.
- Draaibare voet: om een staand scherm om z’n as te draaien. Het draaien om de as is handig voor op kantoren, voor als je een collega even wil laten meekijken.
Met een goed verstelbaar scherm, kun je het scherm optimaal aanpassen op je situatie. Zo kan een verticaal gedraaid scherm soms handig zijn om veel regels programmacode te weergeven, maar wil je hetzelfde scherm later misschien gebruiken om een video te kijken, waarbij een horizontale houding beter is.
Dikte van de schermranden
Ook dikte van de schermranden, ofwel ‘bezels’ zijn een eigenschap waar je op kunt letten. Dit is vooral belangrijk als je twee of meer schermen van hetzelfde type wil gebruiken. Met dikke schermranden zit er zo een grote afstand tussen het werkelijke beeld van twee schermen. Met dunne schermranden is dat dus minder.
Gerelateerd:
Ingebouwde speakers
Veel monitors hebben tegenwoordig ook ingebouwde speakers. Veel monitors maken tegenwoordig gebruik HDMI, dat zowel video als audio naar het beeldscherm kan versturen over één kabel. Door in het beeldscherm speakers in te bouwen, zul je geen externe speakers aan hoeven te sluiten op je PC. Zo bespaar je deze aanschafkosten, én de ruimte hiervoor op je bureau.
Lijkt dat je handig, en heb je geluid nodig voor bij productief gebruik? Dan kun je prima uit de voeten met de ingebouwde speakers van een monitor.
De ingebouwde speakers van beeldschermen zijn vaak klein, en niet erg krachtige. Daarom zullen losse speakers vaak een flink beter geluid kunnen leveren. Wil je het scherm gebruiken voor entertainment, dan is het aan te raden om ook een set PC speakers te kopen.
Gerelateerd:
Aansluitingen monitor
Een andere eigenschap waar je op kunt letten is de aansluitingen die er op de monitor zitten. Zo zul je de monitor op je PC of laptop moeten aansluiten met een video-aansluiting. Daarnaast kunnen er nog andere aansluitingen op het scherm zijn, zodat je ook nog externe apparaten op het scherm kunt aansluiten.
Kies bij voorkeur een beeldscherm met een video-ingang waar je PC of laptop ook een video-uitgang voor heeft. Anders zul je gebruik moeten maken van een adapter. Hieronder meer informatie over de mogelijke aansluitingen.
- HDMI – HDMI staat voor ‘High-definition multimedia interface’, en is een interface waarover zowel beeld (video) als geluid (audio) over verstuurd kan worden. Op dit moment is dit de meest gebruikte, en daarom de belangrijkste aansluiting van een beeldscherm.
Naast je PC of laptop is dit ook de aansluiting die wordt gebruikt door consoles (PS4 of Xbox One), de Google Chromecast, of een smart TV kastje zoals de Apple TV, of een Android TV box. Wil je dus meer apparaten aansluiten op een monitor, let dan ook hop de hoeveelheid HDMI aansluitingen. - Displayport – Dit is digitale aansluiting voor video en (optioneel) ook audio en data. Sommige laptops hebben wel een displayport uitgang, maar geen HDMI-uitgang. In dat geval kan een Displayport ingang op een beeldscherm een goede uitkomst zijn.
- DVI – DVI staat voor Digital Visual Interface, en kan een digitaal videosignaal versturen. Deze aansluiting wordt steeds minder gebruikt, maar komt nog steeds veel voor op desktop PC’s. Wil je dat de ingebouwde speakers van de monitor audio afspelen, dan moet je computer met ook met een audiokabel op het scherm aansluiten.
- VGA – VGA staat voro Video Graphics Array, en is een interface voor een analoog videosignaal. Dit is nog een oudere aansluiting dan DVI, maar is nog steeds vaak aanwezig op desktop PC’s.
- 3.5 mm audio input – De audio input wordt vaak aangeven met een symbooltje van een microfoon (🎤). Dit is een audio-ingang, dus het externe apparaat dat je hierop aansluit speelt audio af over de speakers van je scherm. Maak je gebruik van DVI of VGA, dan kun de audio van je computer op het scherm krijgen door deze hierop aan te sluiten met een 3.5 mm audiokabel (TRS-plug).
- 3.5 mm audio output – De audio input wordt vaak aangeven met een symbooltje van een koptelefoon (🎧). Dit is een audio-uitgang, en maakt het mogelijk om de audio van je PC, via de monitor door te sturen naar je koptelefoon, oordopjes, of PC speakers.
- USB – Staat voor Universal Serial Bus, en kan digitaal data én elektrisch vermogen overdragen. Veel monitors hebben een USB-B ingang, en een USB-A uitgangen. De USB-B ingang is ‘upstream’, en verbind je met je PC. Sluit je vervolgens op de USB-A ingang een USB-stick of een externe harde schijf op aan, dan kun je de data hiervan uitlezen op je PC. Het beeldscherm werkt zo dus ook als USB-hub.
Gerelateerde artikelen:
OSD staat voor On-Screen-Display. Dit is het menu van het beeldscherm, waar je instellingen kunt aanpassen. Bijvoorbeeld de felheid, contrast, en kleurbalans. Hoe meer opties het ingebouwde menu je geeft, hoe beter. Een goede overzichtelijkheid, en een goed bediengemak van een OSD zijn ook gunstige eigenschappen.
Vaak wordt er door de fabrikant weinig info gegeven over de exacte instellingen en de werking van het OSD. In gedetailleerde reviews, bijvoorbeeld die van PCmonitors.info, wordt vaak ook het hele OSD doorlopen. Zo zijn hier ook video’s te vinden waar het hele OSD wordt doorlopen (voorbeeld).
Monitor (PC scherm) prestaties in de praktijk: beeldkwaliteit
De eerder genoemde specificaties van een monitor zeggen niet alles over de werkelijke beeldkwaliteit in de praktijk is. Zo zijn er veel verschillende LCD-LED panelen beschikbaar, die verschillend kunnen presteren op beeldkwaliteit.
Hoe goed de beeldkwaliteit van een TV is, is uit te drukken in verschillende waarden of getallen. Deze kunnen door de fabrikant zelf worden opgegeven, of zijn af te lezen in testresultaten bij reviews.
De beste plek om dit soort testuitslagen te vinden is op review websites die monitors testen, zoals Rtings.com, PCmonitors.info, en TFTcentral.co.uk.
Op dit moment voert Koopgids.net zelf nog geen metingen uit aan monitors. Wel houden we de testresultaten van de bovengenoemde sites goed in de gaten. Ons advies baseren we op deze testresultaten, de specificaties hiervan, en de huidige prijs.
Geen zin om zelf tientallen monitors te vergelijken op testresultaten? Bekijk dan onze selectie aan beste monitors:
Hieronder meer uitleg over de verschillende waarden waarin je de beeldkwaliteit van een monitor kunt uitdrukken.
Contrast: contrastverhouding/contrastratio
De contrastverhouding is de verhouding tussen het helderste wit en het diepste zwart dat een scherm kan weergeven. Hoe hoger de contrastverhouding, hoe beter het beeld.
Bij een contrastverhouding van 5000:1 geeft een witte pixel 5000 keer zoveel licht als een zwarte pixel. Tussen verschillende LCD-LED TV’s kan er veel verschil zitten in de contrastverhouding. Een OLED monitor heeft altijd een perfecte contrastverhouding (∞:1), omdat een zwarte pixel bij een OLED TV helemaal geen licht levert.
Meer informatie? Bekijk ook het volledige artikel over contrastverhouding.
Maximale helderheid/felheid, lichtsterkte ofwel luminantie (nits)
De maximale felheid van een beeldscherm wordt uitgedrukt in nits, ofwel de hoeveelheid Candela (afgeleid van de lichtsterkte van één kaarslicht) per vierkante meter (cd/m²). De maximale luminantie van de meeste beeldschermen ligt tussen de 200 en 1000 nits (cd/m²).
Kleurbereik (gamut ofwel kleurengamma)
Het kleurbereik van een monitor is de verzameling kleuren die de monitor kan weergeven. Het kleurbereik van een monitor is altijd flink kleiner dan het volledige kleurbereik dat het menselijk oog kan waarnemen. Wel wordt het kleurbereik met nieuwe technologische ontwikkelingen wordt het kleurbereik van schermen steeds beter. Een groot kleurbereik is vooral te zien bij HDR beeldmateriaal.
Een zogenaamde kleurruimte is een vastgelegde standaard kleurbereik. Je kunt het kleurbereik van een monitor daarom uitdrukken in de dekking van een kleurruimte. Een veelgebruikte kleurruimte is de DCI-P3. Een TV met 99% dekking van de DCI-P3 kleurruimte heeft dus een groter kleurbereik dan een TV met 90% dekking van de DCI-P3 kleurruimte.
Kleurnauwkeurigheid
De kleurnauwkeurigheid geeft aan hoe goed een monitor is in het tonen van de kleur zoals deze bedoeld is. Hoe beter de kleurnauwkeurigheid, hoe realistischer het beeld van het beeldscherm. De kleurnauwkeurigheid wordt in het verschil (delta, Δ) tussen de bedoelde kleur, en de gemeten kleur die het scherm weergeeft.
Kijkhoeken (ook afhankelijk van type paneel)
De grootte van de kijkhoek geeft aan wat de invloed van de kijkhoek (uitgedrukt in graden, °) is op de kleurnauwkeurigheid van de monitor. Als je recht voor de monitor zit, is de kleurnauwkeurigheid meestal het beste, maar bij het bekijken van de monitor onder een hoek zal het beeld verkleuren, en het beeld ook minder fel zijn.
Een goede kijkhoek is bij een monitor minder belangrijk dan bij een TV, omdat een monitor vaak door één gebruiker tegelijk wordt gebruikt.
Input Lag
De input lag is een belangrijke eigenschap bij gaming. De input lag is de tijd tussen het moment dat je PC of console een beeld genereert, en het moment dat dit beeld op het scherm verschijnt. Omdat je bij veel games snel moet reageren op wat je op het scherm ziet gebeuren, is een zo laag mogelijke input lag een gunstige eigenschap van een monitor voor gaming.
Geluidskwaliteit
Naast beeld leveren monitors met ingebouwde speakers ook geluid. Meestal zijn de ingebouwde speakers een matig geluid, en ook een laag maximaal volume. Daarom is het in de meeste gevallen aan te raden om gebruik te maken van externe speakers.
Wil je toch gebruik maken van de ingebouwde speakers van de monitor? Dan kun je er ook op letten of er in de reviews iets wordt genoemd over de geluidskwaliteit. Vaak wordt dit slechts kort genoemd, of volledig weggelaten. Dan zou je nog kunnen kijken naar de genoemde eigenschappen van de speakers, zoals de hoeveelheid, soort, en wattage van de speakers.
Aan de hand van klantreviews en de eigenschappen van speakers, hebben wij al eens uitgezocht wat goede opties zijn. Bekijk het artikel; Monitor met ingebouwde speakers? De 3 beste opties!
Monitor merken
Heb je voorkeur voor een monitor van een bepaald merk? Er zijn veel merken die met een groot aanbod aan monitoren. De grootste monitor-merken zijn Asus, Acer, LG, Samsung, AOC, en Philips.
Prijs/budget
Heb je een bepaald budget in gedachten voor de aanschaf van je monitor? De prijs van monitors kan flink uiteenlopen. Monitors met goede eigenschappen zijn vaak ook duurder. Heb je een bepaald maximum dat je wil uitgeven? Denk dan na over welke eigenschappen je prioriteit geeft.
Om een idee te geven van de prijs van monitors, noem ik hieronder een aantal eigenschappen, en de invloed hiervan op de prijs.
Deze prijs is de gemiddelde prijs van alle producten met deze eigenschap op Bol.com.
Resolutie:
- Full HD (1080p) monitor: €180
- QHD (1440p) monitor: €380
- 4K (2160p) monitor: €460
Gerelateerd artikel:
Reviews, tests, en ervaringen
Monitoren kunnen op papier zeer goede eigenschappen hebben, maar hoe presteren ze in de praktijk? Om daar achter te komen kun je het beste de reviews en tests van monitoren doornemen. Zo zijn alle prestaties van de beeldkwaliteit te testen. Zo kun je bijvoorbeeld verschillende geteste monitors onder andere vergelijken op kleurnauwkeurigheid, maximale felheid en contrastverhouding.
- Aanbevolen reviewsites: Rtings.com, PCmonitors.info, en TFTcentral.co.uk.
Ook kunnen beoordelingen van klanten bepaalde gebreken of pluspunten aan het licht brengen waar je in eerste instantie niet bij zou stilstaan. Het is daarom een goed idee om voor de aankoop van je nieuw beeldscherm tijd te nemen om klantreviews door te nemen.
- Bekijk monitoren gesorteerd op hoogste klantbeoordeling: op Bol.com.
Conclusie: welke monitor kopen?
Nu je weet waar je op kunt letten bij het kopen van een monitor, kun je gemakkelijker een monitor kiezen die past bij jouw eisen.
Bekijk onze voorselectie in het artikel “Beste gaming monitor” voor gaming monitors, en in het artikel “Beste monitor fotobewerking”. Hierbij noemen we steeds meerdere opties, zodat je zelf kunt selecteren op de beste optie voor jouw. De selectie is door ons opgesteld door te kijken naar de in deze koopgids genoemde eigenschappen, reviews, en de prijs.
Zelf een TV uitzoeken aan de hand van de eerder genoemde belangrijke eigenschappen? Bekijk dan het volledige aanbod op:
- Bol.com – Alle monitoren (1175 keuzes)
- Coolblue.nl – Alle monitoren (411 keuzes)
- Mediamarkt.nl – Alle monitoren (113 keuzes)
- Expert.nl – Alle monitoren (62 keuzes)
Bij al deze webshops kun je in het aanbod aan monitors filteren op eigenschappen, zodat je zelf gericht kunt zoeken.
Vragen of opmerkingen?
Heb je nog vragen of opmerkingen over het kopen van een monitor, of een van de genoemde eigenschappen? Laat dan hieronder een reactie achter!