Desktop computers zijn beschikbaar in verschillende soorten ‘form-factors’. In dit artikel leg ik uit wat de vier meest voorkomende soorten desktop PC’s zijn, en wat de voor- en nadelen van elke soort is.
Inhoud
1. De ‘Tower PC’, traditionele desktop PC (full-sized)
De meest voorkomende soort is de zogenaamde ‘Tower PC’, en grote desktop computer met een computerkast die meestal rechtop staat, zoals een toren.
Een typische tower PC bevat een moederbord van het ATX-formaat, en sommige van deze PC’s van het micro-ATX formaat.
Door de grote afmetingen zijn deze computers moeilijk te verplaatsen, en hebben ze daarom meestal een vaste plek op het bureau in huis of op kantoor.
Om deze computers te gebruiken zul je hier wel op z’n minst een beeldscherm, toetsenbord, en muis op moeten aansluiten. Voor geluid zul je ook speakers moeten aansluiten op de Tower PC.
Het voordeel van een grote ‘computertoren’ is dat de grote computerkast de mogelijkheid geeft om je PC te upgraden. Zo heeft een moederbord van het ATX formaat vaak meerdere PCI Express slots, waar je bijvoorbeeld een optionele videokaart, geluidskaart, of (draadloze) netwerkkaart op aan kunt sluiten om de PC te upgraden.
Daarnaast is een Tower PC vaak de beste optie om de componenten koel te houden. Krachtige processors (CPU’s) en videokaarten produceren warmte als deze hard moeten werken. Om beschadiging door oververhitting te voorkomen zullen processors en videokaarten bij hogere temperaturen afremmen.
Het voordeel van een Tower PC is dat deze door de grote afmetingen beter kunnen koelen. Door de grote afmetingen van de computerkast van een Tower PC is er namelijk meer lucht om warmte mee uit te wisselen. Met grote ventilatoren in de computerkast kan koele lucht worden aangevoerd, en warme lucht worden afgevoerd. Ook is er in een Tower PC meer ruimte om bijvoorbeeld een grote processorkoeler te plaatsen.
Vanwege deze eigenschappen zijn de krachtigste PC’s meestal Tower PC’s. Daarom zijn bijvoorbeeld Game PC’s bijna altijd een Tower PC. Gaming PC’s hebben namelijk een krachtige processor en videokaart nodig om grafisch zware games af te spelen met een goede framerate (beeldsnelheid). Ook computers voor andere zware taken, zoals foto- en videobewerking, zijn meestal Tower PC’s.
2. All-in-one PC; computer en beeldscherm in één
Een All-in-one PC is een desktop computer en beeldscherm in één. In plaats van een grote computerkast, bevinden de computercomponenten zich allemaal in een kleine computerkast achter het beeldscherm.
De meeste All-in-one PC’s hebben ook ingebouwde speakers. Meestal wordt er bij een All-in-one PC ook een (draadloze) muis en toetsenbord meegeleverd, en kun je zo dus meteen aan de slag.
Verreweg de bekendste all-in-one PC is de Apple iMac, die gebruik maakt van het besturingssysteem macOS.
Maar er zijn ook All-in-one PC’s met het besturingssysteem Windows beschikbaar, bijvoorbeeld de HP Elite One 800. Ook is er één All-in-one PC beschikbaar met ChromeOS; de Acer Chromebase.
Het voordeel van een All-in-one PC is dat dit je met dit soort computers veel ruimte bespaart op je bureau, en er bij gebruik van een draadloze muis en toetsenbord ook nergens kabels zichtbaar zijn. De enige kabel die er bij deze computer nodig is, is de netstroomkabel.
Het nadeel van dit type computers is dat deze vaak slecht, of helemaal niet uit te breidden zijn met andere componenten. Zo zijn er bij All-in-one PC’s geen PCI-slots beschikbaar, en is het daarom niet mogelijk om een dedicated videokaart te plaatsen. Soms is het mogelijk om het geheugen (RAM) van een All-in-one PC te upgraden.
Het upgraden van de CPU, of het toevoegen van meer opslagruimte (HDD of SSD) is vaak óf niet mogelijk, of een ingewikkeld proces waarbij de hele All-in-one PC uit elkaar gehaald moet worden.
De gebruikstoepassing van All-in-one PC’s ligt voornamelijk op productiviteit/kantoorwerk. Vanwege de beperkte ruimte voor componenten, en de koeling hiervan, zijn All-in-one PC’s meestal niet krachtig genoeg voor gaming.
Kortom is een All-in-one PC een goede, strakke, oplossing om ruimte op je bureau te besparen. Omdat All-in-one PC’s moeilijk te upgraden zijn, kun je het beste meteen kiezen voor een zo krachtig mogelijk model, zodat je zeker weet hier de komende jaren mee vooruit te kunnen.
3. De Mini-PC, bijvoorbeeld de Mac mini en de NUC
Een Mini-PC is een kleine desktop PC. Het voordeel van de kleine afmetingen is dat je ruimte bespaart op je bureau. Vaak zijn dit niet de krachtigste PC’s, en zijn ze voornamelijk gericht op productiviteit. Zo zijn deze PC’s geschikt voor tekstverwerken, webbrowsen, of afspelen van media.
Vanwege de beperkte afmetingen zijn Mini-PC’s daarnaast ook populair als zogenaamde Home Theatre PC’s, ofwel HTPC’s.
Zo kun je deze PC bij je TV plaatsen, zodat je deze kunt gebruiken voor het afspelen van video en audio op je TV en bijbehorende geluidssysteem.
Naast het aansluiten van deze mini PC’s op een beeldscherm of een televisie, zul je een muis en toetsenbord moeten aansluiten. Deze worden bij mini PC’s meestal niet meegeleverd. Als je geen monitor met ingebouwde speakers hebt, zul je ook nog losse speakers moeten aansluiten.
Mini PC’s zijn beschikbaar met verschillende besturingssystemen. Hieronder de opties:
- Windows Mini PC’s, zoals de MSI Cubi 3 Silent
- MacOS Mini PC’s, de Mac Mini
- ChromeOS Mini PC’s, ofwel Chromeboxes, zoals de Asus Chromebox 3
- Mini PC’s zonder besturingssysteem, zoals de Intel NUC
Van de mini PC’s heeft de NUC de beste uitbreidbaarheid. Deze worden verkocht als ‘barebones’, met alleen de behuizing en processor. Je zult zelf RAM en een harde schijf moeten plaatsen, en een besturingssysteem moeten installeren. Al deze componenten zijn gemakkelijk te plaatsen. Je zult bij de NUC alleen de klep aan de bovenkant moeten verwijderen, en je kunt zo meteen bij het moederbord.
Een ander voordeel van de NUC is dat je deze ook aan de achterkant van een beeldscherm kunt monteren met de VESA bracket. Door de NUC mini PC aan je eigen beeldscherm te verbinden maak je zo in feite je eigen All-in-one PC.
Door de beperkte ruimte in de behuizing is het echter niet mogelijk om gebruik te maken van PCI-e insteekkaarten, zoals een videokaart, te gebruiken voor uitbreiding.
4. Stick computer / PC Stick – kleinste computer
De kleinste volledige computers zijn de stick computers. Hierbij zit de hele computer op een stick, meestal met een HDMI-uitgang.
Om de stick PC te gebruiken zul je deze met de HDMI uitgang moeten aansluiten op een TV of monitor. Naast het beeld, zal zo ook het geluid worden afgespeeld op de speakers van de TV of monitor.
De meeste stick PC’s hebben USB-ingangen voor het aansluiten van een muis, toetsenbord, of andere randapparatuur.
PC sticks zijn de kleinste soort computer die je kunt kopen. Door de beperkte afmetingen zijn dit ook niet de krachtigste computers die beschikbaar zijn. Wel zijn ze prima geschikt voor simpele taken zoals tekstverwerken, webbrowsen, en het afspelen van media.
Daarom is een Stick PC ook een populaire keuze als HTPC. Hierbij sluit je de stick aan op de TV, met als hoofddoel om video en audio van de stick PC af te spelen op je TV en het bijbehorende geluidssysteem.
De bekendste PC stick is de Intel Compute Stick. Deze stick wordt geleverd met een installatie van Windows 10. Deze stick computer is op dit moment in twee verschillende varianten beschikbaar:
- Met Atom x5-Z8300 processor (4 cores, max 1.84 GHz), 32 GB opslag, 2 GB RAM (€149)
- Met Core m3 6Y30 processor (2 cores, max 2.2 GHz), 64 GB opslag, 4 GB RAM (€429)
Beide sticks hebben drie USB-ingangen, en één HDMI uitgang. Beide sticks zijn slechts 11.4 cm lang, 3.8 cm breed, en 1.2 cm dik.
Met de zeer beperkte afmetingen is een stick PC ook erg gemakkelijk om mee te nemen. Een stick PC is zelfs veel kleiner en lichter dan een laptop. Als je weet dat er op je bestemming een monitor, TV, of beamer beschikbaar is om de PC stick op aan te sluiten, kan het makkelijker zijn om een stick computer mee te nemen dan een laptop.
Om een stick computer te bedienen heb je daarnaast nog wel een muis en toetsenbord nodig. De beste optie is dan om een product zoals de Logitech K400 mee te nemen; een draadloos toetsenbord en muis in één. Omdat er op dit toetsenbord ook een touchpad zit om de cursor te bedienen, kun je de muis thuis laten.
Vragen of opmerkingen?
Heb je nog vragen over de verschillende soorten vormfactors bij computers? Opmerkingen over de inhoud van het artikel? Je kunt hieronder je reactie achterlaten!