Is je laptop traag, en wil je deze sneller maken? In dit artikel leg ik je uit waarom je laptop traag wordt, en wat je kunt doen om je laptop weer sneller te maken.
Als het je lukt om je laptop sneller te maken, kun deze blijven gebruiken, en hoef je geen nieuwe laptop te kopen.
Hoewel niet elke laptop meer echt snel te maken is, is het een goed idee om dit te proberen voordat je een nieuwe laptop koopt.
Inhoud
Waarom wordt een laptop langzaam, en wat kun je daar aan doen?
Een laptop wordt traag als de componenten (processor, videochip, RAM (geheugen), en opslag) niet krachtig of snel genoeg zijn om de processen van je laptop tijdig uit te voeren.
Elke laptop wordt met verloop van tijd trager. Dat komt omdat de processen van de software die je draait met verloop van tijd zwaarder worden, maar de componenten van je laptop niet sneller of krachtiger worden.
Software wordt steeds zwaarder door software updates. Met de updates wordt er steeds nieuwe functionaliteit toegevoegd aan de programma’s. Helaas vereist geavanceerdere software ook meer rekenkracht van je computer.
Een andere reden is dat je met verloop van tijd waarschijnlijk steeds meer software installeert. De software op je laptop draait, soms op de achtergrond, processen die rekenkracht kosten. Hoe meer processen er tegelijkertijd draaien, hoe meer rekenkracht dit kost.
De componenten kunnen met verloop van tijd langzamer worden. Het voornaamste voorbeeld hiervan is je opslag (HDD of SSD) langzamer wordt als deze vol raakt. Alle software gebruikt bestanden, die opgeslagen zijn op de opslag van je laptop. Als de opslag voller is duurt het langer om de bestanden ‘te vinden’ en duurt het daardoor langer tot ze geladen zijn.
Om een laptop sneller te maken kun je dus twee dingen doen:
- Zorgen dat het uitvoeren van de softwareprocessen minder kracht kost
- De componenten (hardware) van je laptop sneller maken
Hieronder leg ik de vijf manieren uit om de eisen van de software te verlagen, en de drie beste methoden om de componenten van je laptop sneller te maken.
Softwarematig je laptop sneller maken
Hieronder vijf verschillende methoden om te zorgen dat softwareprocessen minder kracht kosten.
1. Laptop opschonen door software te verwijderen
Het is goed mogelijk dat je laptop langzaam is omdat er veel software tegelijk draait. Zo zijn er veel programma’s die op de achtergrond processen draaien, die je op dat moment niet echt nodig hebt. Wel wordt je laptop daar langzamer van.
Door programma’s te deïnstalleren weet je zeker dat ze niet op de achtergrond kunnen draaien, en maak je daarnaast ook ruimte vrij op je harde schijf. Daarom is het deïnstalleren van programma’s die je niet meer nodig hebt een goed begin.
Hieronder vind je links naar volledige instructies om software op je laptop te deïnstalleren, afhankelijk van je besturingssysteem.
Instructies voor het deïnstalleren van software op:
2. Wijzig de opstartprogramma’s
Heb je bepaalde programma’s niet gedeïnstalleerd, omdat je ze wel nodig hebt? Veel van deze programma’s starten een aantal processen op wanneer je de laptop opstart. Deze processen draaien op de achtergrond, en maken je laptop daardoor langzamer.
Omdat al deze programma’s worden opgestart bij het opstarten van je laptop, duurt hierdoor het gehele opstartproces ook langer.
Gelukkig kun je kiezen welke programma’s (software/apps) mogen opstarten als je de laptop aanzet. Hieronder vind je links naar de instructies voor het aanpassen van je opstartprogramma’s, afhankelijk van je besturingssysteem.
Instructies voor het aanpassen van de opstartprogramma’s op:
3. Wijzig ingeplande taken
Behalve bij het opstarten van je laptop, kunnen programma’s ook op een later moment automatisch bepaalde processen opstarten.
Veel taken die op een later moment automatisch opstarten zijn in Windows terug te vinden in de ‘Taakplanner’ ofwel Task Scheduler.
Veel geïnstalleerde programma’s hebben binnen de Task Scheduler een ingeplande taak om te controleren op programma-updates. Elke controle op updates gaat weer ten koste van de snelheid van andere software op je laptop. Wil je deze programma’s niet automatisch updaten? Dan kun je deze taak hier verwijderen.
Een ander bekend voorbeeld van een ingeplande taak is een virusscanner. Deze zijn vaak ingepland om automatisch een scan uitvoeren op een bepaald tijdstip. Soms staat een virusscanner ingepland om elke dag een scan te draaien.
Het uitvoeren van een virusscan is een zwaar en langdurig process. Tijdens het uitvoeren van een virusscan, wordt vooral je processor (CPU) zwaar belast. Omdat je processor tijdens de virusscan zwaar belast wordt, zal alle andere software die je wil gebruiken daardoor langzamer draaien.
Je kunt automatische virusscans uitschakelen in de instellingen van je virusscanner, of uitzetten in de Task Scheduler. Als je automatische virusscans uitschakelt, vergeet dan niet om af en toe handmatig een virusscan uit te voeren.
4. Huidige (zware) processen stoppen
Merk je tijdens het gebruik van je laptop opeens een daling in de snelheid op? Dan kan het dat er toch op de achtergrond nog een zwaar proces is gestart.
Ook is het mogelijk dat je met verloop van tijd steeds meer programma’s of processen hebt opgestart; bijvoorbeeld steeds meer tabjes in je browser.
Om na te gaan welk processen veel rekenkracht van je laptop vereisen, kun je gebruik maken van de Task Manager, ofwel Taakbeheer in Windows.
In de Task Manager kun je zien welke processen het meeste gebruik maken van je processor (CPU), videochip (GPU), geheugen (RAM), of de lees- en schrijfcapaciteit van je harde schijf.
Zo kun je gemakkelijk een zwaar proces vinden, en deze hier ook handmatig beëindigen. Na het stoppen van een zwaar proces, zal je laptop tijdelijk weer sneller worden.
5. Ruim je opslagruimte op
Hoe meer opslagruimte je verbruikt op je laptop, hoe langer het voor de software duurt om de benodigde bestanden te vinden.
Een goede methode om de opslag van je laptop flink op te ruimen, is door bestanden over te zetten naar een externe harde schijf.
Vooral (oude) foto’s en video’s nemen veel opslagruimte in, terwijl je deze maar zelden nodig hebt. Deze kun je dus prima overzetten op een harde schijf.
Externe harde schijven met veel opslagruimte zijn tegenwoordig goedkoop. Zo kun je op deze harde schijf van €69,99 namelijk 2 TB aan data kwijt. Daarmee heeft deze schijf vier keer zoveel opslagruimte als de gemiddelde nieuwe laptop in 2023.
De hardware van je (trage) laptop versnellen of upgraden
Heb je de bovenstaande stappen doorlopen, en is de laptop nog steeds te traag? Dan kun je proberen de hardware van je laptop te versnellen.
Dat kan door de koeling van je laptop te verbeteren, of door de componenten in je laptop te upgraden.
In tegenstelling tot een desktop PC, is het bij een laptop niet mogelijk om de processor (CPU) of de grafische chip (GPU) te upgraden. Deze zijn bij een laptop namelijk geïntegreerd in het moederbord, en daardoor niet te verwijderen. De twee componenten die je vaak wél kunt upgraden in een laptop zijn de opslag en het geheugen (RAM).
Hieronder meer uitleg over het verbeteren van de koeling, het upgraden van je opslag, en het upgraden van het geheugen (RAM).
1. Verbeter de koeling van je langzame laptop
Als je laptop ook warm erg warm wordt bij gebruik, dan is het goed mogelijk dat de componenten niet op volle kracht werken om oververhitting tegen te gaan.
Hoe harder de componenten werken, hoe meer warmte ze genereren. Als je computer snel te warm wordt, zal je laptop de componenten opzettelijk niet op volle snelheid laten werken, om oververhitting tegen te gaan.
Dat proces heet ook wel ‘thermal throttling‘. Heeft je laptop daar last van? Lees dan de stappen die je kunt nemen om dat op te lossen in het volledige artikel: laptop wordt heet. Daar noem alle mogelijke oplossingen voor dit probleem.
Als het lukt om de oververhitting van je laptop tegen te gaan, kunnen de componenten weer op volle snelheid draaien, waardoor de laptop weer sneller wordt.
2. Upgrade je opslag: van een HDD naar een SSD
Veel oude laptops maken veelal gebruik van een HDD (Hard Disk Drive) voor bestandsopslag. Hierbij wordt data opgeslagen en uitgelezen van ronddraaiende schijven. Als jouw laptop een HDD gebruikt, kun je deze vervangen voor een SSD.
Een SSD is een ander opslagtype, waarbij geen schijven worden gebruikt, maar geheugenchips. SSD’s zijn zo’n 3-4 keer sneller dan HDD’s als het gaat om het lezen en schrijven van bestanden.
Bij het opstarten van een programma worden er bestanden uitgelezen. Hoe sneller dit gaat, hoe sneller het programma wordt opgestart.
Dit geldt ook bij het opstarten van je besturingssysteem, zoals Windows. Vervang je de HDD van je laptop voor een SSD, dan zal de laptop dus flink sneller opstarten.
Wil je je laptop zo snel mogelijk maken? Dan kun je het beste kiezen voor de snelste SSD die je kunt inbouwen in je laptop.
Het meest gebruikte type SSD in laptops is de 2.5 inch SATA SSD. Een snelle en voordelige optie is de Samsung 870 EVO. Een SSD van dit model met 500 GB opslag kost op dit moment slechts €64,90 op Bol.com.
Voordat je de SSD in je laptop inbouwt zul je alle bestanden van de HDD over moeten zetten. Hoe je de bestanden overzet, en de SSD inbouwt in je laptop, kun je hier lezen.
3. Plaats extra RAM geheugen
RAM staat voor Random-Access Memory, en is het ‘werkgeheugen’ van je computer. In het RAM geheugen wordt data tijdelijk beschikbaar gesteld voor het uitvoeren van functies binnen programma’s, of om deze data te bewerken voordat je deze opslaat.
RAM bestaat uit ‘dynamische’ geheugenchips die snel herschreven en uitgelezen kunnen worden. Wanneer je een programma sluit, en een ander programma opent, dan kan het RAM de data van het eerste programma weer zonder problemen vergeten.
Heb je te weinig RAM, dan maakt je computer in plaats daarvan een zogenaamde ‘swap-file’ aan op je harde schijf, en gebruikt deze om mee te werken. Dit is flink langzamer, en één van de belangrijke redenen dat je laptop langzaam wordt als je veel programma’s tegelijk open hebt.
Ook zijn er bepaalde programma’s die veel RAM gebruiken. Bijvoorbeeld videobewerkingsprogramma’s, waarbij er meerdere videobestanden tegelijk beschikbaar moeten zijn in RAM.
Maar ook simpele programma’s, zoals de webbrowser Google Chrome, kan veel RAM gebruiken. Het huidige RAM verbruik van de verschillende processen op je laptop kun je bekijken bij het Taakbeheer van Windows. Zit je het gebruik van ‘Geheugen’ binnen het taakbeheer op 100%? Dan zal meer RAM je laptop sneller maken.
Weet je niet naar hoeveel GB RAM je de laptop wil upgraden? Bekijk dan het artikel ‘Hoeveel RAM heb ik nodig?‘ voor richtlijnen.
Weet je niet welke RAM modules geschikt zijn? Op de site van Crucial, een fabrikant van geheugenchips, kun je je laptop scannen om compatibile RAM (en SSD’s) te vinden.
Vragen of opmerkingen?
Heb je nog vragen of opmerkingen over het sneller maken van je langzame laptop? Opmerkingen over de inhoud van dit artikel? Je kunt hieronder een reactie achterlaten!